همزمان با هفته ملی حذف مالاریا اعلام شد استانهای اندمیک مالاریا در ایران
فست فود باز: کارشناس اداره کنترل و مدیریت بیماری های منتقله از ناقلین وزارت بهداشت، ضمن اشاره به وضعیت بیماری مالاریا و تشریح اقدامات انجام شده در جهت حذف این بیماری در کشور، اظهار داشت: تا آخر سال جاری گروه ارزیاب سازمان جهانی بهداشت جهت بررسی شواهد و مستندات برنامه حذف مالاریا در کشور وارد ایران می شوند و اگر اقداماتی که برای حذف مالاریا انجام دادیم مطابق با استانداردهای تعریف شده برای دریافت گواهی حذف باشد، این گواهی را دریافت خواهیم کرد.
دکتر عبدالرضا میراولیایی در گفتگو با ایسنا، اظهار داشت: کشور پس از گذشت ۷۰ سال از برنامه کنترل و ریشه کنی مالاریا، حالا در شرایطی قرار گرفته است که می توانیم به حذف مالاریا فکر نماییم. ما استحقاق داریم که هم اکنون گواهی حذف مالاریا از کشور را دریافت نماییم. زمانی ما می توانیم این گواهیِ حذف را دریافت نماییم که حداقل برای ۳ سال متوالی هیچ موردی از مرگ ناشی از مالاریا یا انتقال محلی بیماری را نداشته باشیم.
او درباره مفهوم انتقال محلی مالاریا در کشور، بیان نمود: انتقال محلی بیماری شرایطی است که یک فرد مبتلا به بیماری وارد کشور شود و پشه ماده آنوفل این فرد را مورد گزش قرار دهد و سپس در گزش بعدی انگل بیماری را به فرد دیگری انتقال دهد. اگر انتقال در نسل دوم بیماری اتفاق افتد به آن انتقال محلی می گوییم که بعنوان یک عامل مهم در خدشه وارد کردن به برنامه حذف مالاریا شمرده می شود. سیستم بهداشتی ما باید آن قدر از نظر نظام مراقبت بیماری تقویت شده باشد که بتواند در صورتیکه فرد آلوده به مالاریا وارد کشور شد، به سرعت او را شناسایی و درمان کند تا پشه مالاریا این انگل را به افراد بومی محل منتقل نکند.
احتمال دریافت گواهی «حذف مالاریا» از کشور تا آخر امسال کارشناس اداره کنترل و مدیریت بیماری های منتقله از ناقلین وزارت بهداشت افزود: ان شاءالله تا آخر سال جاری گروه ارزیاب سازمان جهانی بهداشت جهت بررسی شواهد و مستندات برنامه حذف مالاریا در کشور، وارد ایران می شوند و مناطق مختلفی از کشور را بررسی می کنند و اگر اقداماتی که برای حذف مالاریا انجام دادیم مطابق با استانداردهای تعریف شده برای دریافت گواهی حذف باشد این گواهی را دریافت خواهیم کرد.
اقدامات وزرات بهداشت برای حذف مالاریا وی ادامه داد: طی سالهای گذشته تا هم اکنون وزارت بهداشت با همکاری خیلی از سازمان ها و وزارت خانه های مختلف توانسته است زیرساخت های توسعه را به جایگاه بسیار ویژه ای ارتقا دهد که بنابراین موفق شدیم تعداد موارد مالاریا را به حدود ۱۰۰۰ مورد در سال برسانیم. توسعه راه ها، گسترش شبکه های آب رسانی، گسترش شبکه های توزیع برق، افزایش آگاهی مردم در زمینه خود مراقبتی، افزایش اطلاعات عموم مردم در مورد بهسازی محیط و از بین بردن زیستگاه های لاروی پشه در کنار بیماریابی بموقع و تشخیص زودهنگام و درمان مناسب از مهم ترین راهکارهای کاهش در تعداد موارد مالاریا بوده است.
آمار مبتلا شدن به مالاریا در ایران او تصریح کرد: پارسال ۱۰۱۰ بیمار مبتلا به مالاریا در کشور شناسایی شدند و تا تیر ماه سال جاری هم ۲۵۶ بیمار شناسایی شدند که بر مبنای تعریف عرضه شده، هیچ کدام از این افراد انتقال محلی بیماری نبوده اند.
میراولیایی درباره راه های انتقال مالاریا، بیان نمود: بیماری مالاریا در اثر انتقال انگل پلاسمودیوم از راه ناقل پشه آنوفل ماده از فرد بیمار به افراد حساس اتفاق می افتد. راه های جزئی تر انتقال بیماری شامل انتقال از راه خون، انتقال از مادر به جنین و… است، اما راه عمده انتقال نیش پشه آنوفل است. زمانی که آلودگی انگلی با نیش پشه وارد بدن شخص شوند به صورت دوره ای یا نوبتی فرد گرفتار تب، لرز و تعریق می شود؛ ازاین رو از این بیماری تحت عنوان تب نوبه هم یاد می شود.
وی ادامه داد: پشه آنوفل ماده در تمامی نقاط کشور وجود دارد اما آنچه که مهم می باشد این است که مخزن آلودگی که فرد مبتلا به مالاریا با چهارگونه پلاسمودیوم (فالسیپاروم، ویواکس، اواله و مالاریه) است به سرعت شناسایی شود تا مورد گزش قرار نگیرد.
او درباره امکانات تشخیصی و درمانی مالاریا، بیان نمود: خوشبختانه عمده داروهای مالاریا در کشور تولید می شوند به همین جهت مشکلی در تأمین دارو نداریم. از نظر تشخیصی هم کیت های تشخیص زودهنگام داریم اما راه تشخیص اصلی مالاریا گرفتن لام خون محیطی و مشاهده لام زیر میکروسکوپ است.
۳ استان در تهدید بیشتر خطر مالاریا میراولیایی درباه مناطق اندمیک بیماری در کشور، اظهار نمود: درحال حاضر استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و جنوب استان کرمان عموما در شهرستان جیرفت مناطق اندمیک مالاریا هستند که در این مناطق شرایط و دستورالعمل ویژه ای برای حذف مالاریا داریم. چالش عمده کشور ما در برنامه حذف مالاریا، شامل تغییرات اقلیمی به نفع گرم شدن هوا و تردد اتباع از کشورهای آلوده به ایران و به صورت ویژه تردد از مرز زمینی پاکستان به سیستان و بلوچستان است.
کنترل مبادی مرزی مهم ترین راه پیشگیری از گسترش بیماری وی ادامه داد: در مبادی مرزی بخصوص مرزهای جنوب شرقی کشور مبادی ورودی غیر رسمی وجود دارد که عملا کنترل و مراقبت افرادی که امکان دارد مخزن بیماری باشند و به ایران بیایند را مشکل می کند، ولی با این وجود با عنایت به اهمیت بیماری مالاریا، استراتژی خاصی در مناطق مرزهای شرقی کشور پیشبینی کردیم بشکلی که از بین اتباع خارجی که وارد کشور می شوند افرادی بعنوان رابط بهداشتی با دانشگاه های علوم پزشکی در ارتباط هستند و آموزش هایی می بینند؛ ازاین رو بحث بیماریابی به دقت در دست اجرا است. طی سالهای اخیر تمامی تلاشهای وزارت بهداشت درمورد تشخیص و درمان بیماری و مدیریت زیستگاه لاروی پشه تا حد زیادی مطلوب بوده است. مهم ترین عامل در برنامه حذف مالاریا آموزش مردم برای انجام اقدامات خود مراقبتی و بهسازی محیط است.