فست فود باز: جدا از انتقادهایی که درباره صف­ های طولانی دریافت پروانه و گاهی انحصار در صدور پروانه مجوز روان شناسی به چشم می خورد، اقدام سازمان نظام روان شناسی در معرفی افراد غیرروان شناس و بی مجوز را می­ توان گامی اصولی و متهورانه به­ شمار آورد؛ البته به­ شرط تداوم و برداشتن گام های تکمیلی بعدی.
اطلاعیه اخیر سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور، بازتاب­ های متفاوت و عموما مثبتی داشت که نیازمند بررسی است. دوشنبه گذشته (دوم خردادماه) اطلاعیه مهمی از سازمان نظام روان شناسی منتشر گردید که در آن اسامی ۱۴۴ نفر از افراد غیرروان شناس و فاقد مجوز اعلام عمومی شده بود.
در متن اطلاعیه روابط عمومی این نهاد با عنوان «اسامی افراد غیر روان شناس فاقد مجوز» آمده بود: «به اطلاع مردم عزیز کشورمان می رساند، طبق تبصره ۳ ماده ۴ و ۵ قانون تشکیل سازمان، از رفتن به افراد فاقد شماره نظام روان شناسی و مشاوره برای مشاوره روان شناسی یا کلاس های آموزشی حضوری و آنلاین خودداری کنید. در ضمن این لیست اولیه است و (اسامی) بقیه افراد فاقد مجوز در آینده به­ روزرسانی خواهد شد».
بررسی نام افرادی که به ضمیمه این اطلاعیه آمده، نشان می­ دهد شماری از نام­بردگان، باآنکه روان شناس هستند اما به دلایلی (از جمله عدم حضور در ایران یا تحصیل در خارج از کشور) فاقد مجوز از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران بوده اما دیگر افراد، از اساس روان شناس یا دارای تحصیلات مرتبط دانشگاهی نیستند.
نکته مهم در این میان، «تعجیل در صدور پروانه فعالیت برای هزاران روان شناسی است که ماه ها در لیست انتظار مانده و برای فعالیت قانونی خود مسیرهای غیرقانونی را نمی پیمایند.۱_ گام نخست و متهورانه سازمان نظام روان شناسی
نزدیک به ۲۰ سال از تشکیل اولین و فراگیرترین نهاد صنفی روان شناسی کشور می­ گذرد و در این سال­ ها، یکی از امیدهای همه علاقه­ مندان به حوزه مشاوره و روان، پیگیری و نظم­ بخشی به فعالیت حرفه­ ای در این عرصه و قانونمندکردن فعالیت در آن بوده است.
در این دو دهه، شاید بیشترین انتظار از سازمان نظام روان شناسی، هویت­ بخشی به صنف روان شناسان و مطالبه حقوق آنها و هم اطلاع­ رسانی به عموم مردم برای بهره­ گیری از خدمات استاندارد، بهینه، حرفه­ ای و مطابق با مبانی علمی این حوزه بوده است.
آنان که با لابی قدرتمند برخی روان شناس­ نماها و اتصال آنان به منابع قدرت و ثروت آشنا هستند، به­ خوبی ارزش اقدام افشاگرانه سازمان را درک می­ کنند؛ اقدامی که نویدبخش آغاز دوره ای از قانون­ گرایی و قاطعیت در صنف روان شناسی و مشاوره کشور و مبارزه موثر با روان شناس­ نماهایی است که با جان و روان جامعه بازی می­ کنند.
با انتشار این اطلاعیه حالا مردم و دیگر متقاضیان خدمات مختلف روان شناسی و مشاوره، خواهند دانست که کدام فرد مدعی روان شناس واقعی است و دوره های محتلف تحصیلی مرتبط را پشت سر گذاشته و کدام افراد در هیاهوی فضای مجازی و غیرمجازی، مبادرت به سرکیسه­ کردن مردم و آسیب­ های جدی به مراجعان خود می­ کنند.

اقدام سازمان نظام روان شناسی در رسوایی برخی افراد مطرح در فضای مجازی، ضد کسانی است که دکان­ های پرسودی باز کرده و با عناوین فریبنده، بدون دانستن بدیهی­ ترین اصول و مبانی روان شناسی، کاسبی حیرت­ انگیزی به راه انداخته، بگونه ای که گردش مالی برخی به میلیارددها تومان هم می رسد.۲_ تفاوت روان شناس­ نما با روان شناس فاقد پروانه
با دقت در نام ۱۴۴ نفری که بعنوان فاقد مجوز یا غیرروان شناس توصیف شده اند، به چند نام مشهور برمی­ خوریم که از قضا، مورد اقبال بخش­ هایی از جامعه بوده و برنامه­ های تلویزیونی آنان پربیننده است. معدودی از این افراد باآنکه تحصیلات روان شناسی دارند اما از آنجائیکه در داخل کشور فعالیت نمی­ کنند، تابع قوانین داخلی نبوده و نمی­ توان به آنان غیرروان شناس یا روان شناس­ نما، لقب داد. تعداد معدودی دیگر هستند که در کشورمان فعال می باشند اما مبادرت به دریافت پروانه فعالیت نکرده اند که به صورت معمول، «فاقدمجوز» نام دارند نه غیرروان شناس.
۳_ رسوایی روان شناس­ نماهای کاذب
وجه دیگر و بسیار مهم این اطلاعیه سازمان نظام روان شناسی، رسوایی برخی افراد مطرح در فضای مجازی است که دکان­ های پرسودی باز کرده و با عناوین فریبنده، کاسبی حیرت­ انگیزی به راه انداخته اند؛ بدون آنکه بدیهی­ ترین اصول و مبانی روان شناسی را بدانند یا به­ کارگیرند؛ افرادی که با عناوین مجعول و خودساخته فعالیت می­ کنند و گردش مالی برخی به میلیارددها تومان هم می­ رسد؛ همچون عناوین مجعولی چون آرامش، انرژی مثبت، حس ناب، آرامش درون، معجزه ذهن، قانون جذب، شکرگزاری، آفرینش کوانتومی، آکادمی باور، مدرس ان ال پی، رشد فردی، انرژی مثبت، آگاهی، خودشناسی، توسعه فردی، کوچینگ، برنامه­ ریزی، مدرس متافیزیک (!)، دوره پیشرفته قانون جذب، خود باوری- انگیزشی، مربی توسعه فردی، زندگی ایده­ آل، حقیقت پنهان، قانون جذب عشق و مراقبه و….
۴_ حضور غیرمجازها در فضای مجازی
دو روز پس از انتشار اطلاعیه سازمان نظام روانشناسی، دکتر «محمد حاتمی» رئیس این نهاد در شبکه دو سیما حاضر شد و توضیحات مشروحی درباره اطلاعیه عرضه داد که قابل تامل است.
او اعلام نمود حالا حدود ۱۲ هزار صفحه (پیج) در فضای مجازی در حوزه روان شناسی و مشاوره فعالیت دارند که بر مبنای بررسی یک سال و نیمه­ نهادهای نظارتی، نزدیک به ۴۵۰۰ نفر از آنان، هیچگونه مجوز یا تحصیلات مرتبط ندارند و صدمه های زیادی به مردم زده اند. همینطور این سازمان تا کنون توانسته اسامی۴۰۰ نفر را که تحصیلات مرتبط نداشته و تخلف کرده بودند را احصا کند که در مرحله اول، ۱۴۴ نفرشان عرضه شدند.
نکته قابل توجه در سخنان حاتمی، اشاره او به مکاتبه با ریاست قوه قضاییه برای اختصاص شعبه ویژه ای برای رسیدگی به این گونه تخلف هاست چونکه «آنها از لابی­ های خاص خود برای تبرئه از شکایت سازمان نظام روان شناسی استفاده می­ کنند». رئیس سازمان همینطور در یک مورد، به درآمد روزانه­ یک میلیاردی یک روان شناس­ نما از کارگاه­ ها و سمینارهای غیر مجاز اشاره نمود که بات سوءاستفاده از فضای کنونی و عدم نظارت نهادهای نظارتی حاصل شده است!
روشن است که در صورت عدم برخورد قاطع با این افراد، نه تنها حاصلی از انتشار اطلاعیه­ های افشاگرانه به­ دست نخواهد آمد، بلکه سبب ریشخند قانون و جری­ ترشدن آنان در ادامه فعالیت خواهد بود.۵_ گام بعدی چه باید باشد؟
چنانکه اشاره شد، اقدام مثبت سازمان نظام روان شناسی، حرکتی جدید و مهم می باشد که البته گام نخست برخورد با متخلفان و سالم سازی جامعه از سودجویان در حوزه روان شناسی و مشاوره است. روشن است که در صورت عدم برخورد قاطع با این افراد، نه تنها حاصلی از انتشار اطلاعیه­ های افشاگرانه به­ دست نخواهد آمد، بلکه سبب ریشخند قانون و جری­ ترشدن آنان در ادامه فعالیت خواهد بود. ازاین رو گام دوم و ضروری بعدی، باید پیگیری و برخورد قاطع قضایی با متخلفانی باشد که با روان جامعه بازی کرده و نام و شهرت جامعه روان شناسی کشور را آلوده کرده اند.
البته نکته مهم در این میان، «تعجیل در صدور پروانه فعالیت برای هزاران روان شناسی است که ماه ها در لیست انتظار مانده و برای فعالیت قانونی خود مسیرهای غیرقانونی را نمی­ پیمایند؛» بدیهی است هرگونه تعلل در این عرصه، زمینه­ ساز تخلف های احتمالی بعدی و افزودن بر شمار فعالانی است که ناگزیر به فعالیت بدون پروانه رسمی خواهند بود.

منبع:

About Author