معاون اداره کل انتقال خون استان تشریح کرد دلیلهای کاهش ذخایر خونی مازندران

فست فود باز: به گزارش فست فود باز، مازندران معاون فنی وفناوری‎های نوین اداره کل انتقال خون مازندران در پاسخ به پرسشی در خصوص کاهش ذخایر خونی پس از دوران کرونا در مازندران، ابتدا به بیان مقدمه ای پرداخت و اظهار داشت: سازمان انتقال خون ۳ دسته اهداء کننده دارد؛ نخست کسانی که بار اول مراجعه می کنند، دسته دیگر کسانی که بطور مستمر در یکسال اخیر حداقل دو مراجعه داشته اند و دسته آخر نیز کسانی هستند که دارای سابقه اهداء بوده اما در یکسال اخیر مراجعه نکرده اند. میانگین هر بار مراجعه همه این افراد بین ۱.۵ تا ۱.۷ بار مراجعه در سال است.

محمد یوسفیان در گفت و گو با ایسنا، در پاسخ به این پرسش که آیا بابت خون تزریقی به بیماران در بیمارستان ها مبالغی دریافت می شود، در توضیحاتی، اظهار داشت: در کتاب «تعرفه گذاری ارزش نسبی خدمات» که مصوب وزارت بهداشت بوده و از یک تزریق عضلانی ساده تا بزرگترین جراحی ها در آن قرار داده شده است، درباره ی انتقال خون ۱۴ نوع خدمت تعرفه گذاری شده که این برای خود خون نیست چونکه خون‎ها بصورت داوطلبانه دریافت می شوند؛اما هزینه هایی که بر روی خون‎ها انجام می گیرد، ارزشی دارد که بخش کوچکی از این هزینه ها بوسیله بیمه ها به مراکز درمانی و سپس به خزانه کشور واریز می شود.

وی با تشریح ۱۴ خدمت سازمان انتقال خون در کتاب تعرفه گذاری، اظهار داشت: از ارزش کیسه های خونگیری وارداتی که ارقام سنگینی دارد تا فرآیند های آزمایشاتی که جهت بررسی سلامت خون های اهدایی صورت می گیرد، استحصال فرآورده های خونی، فیلتراسیون خون پیش از ذخیره سازی، ذخیره سازی و غیره جملگی خدماتی است که هزینه بر هستند؛ برای مثال ارزش یک واحد خون اشعه دیده مطابق تعرفه خدمات سال ۱۴۰۰ برابر ۳۳ هزار ۶۴۵ تومان قیمت گذاری شده که این مبالغ که جزء کوچکی از کل هزینه ها است بوسیله بیمه ها به وسیله مراکز خصوصی و دولتی پرداخت می شوند.

وی با اعلان اینکه مراکز درمانی دولتی بوسیله دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز درمانی خصوصی مستقیما مبالغ دریافتی از بیمه ها را به خزانه دولت واریز می کنند، اضافه کرد: ممکنست قسمتی از این هزینه باردیگر به سازمان انتقال خون ایران عودت داده شود که این هزینه ها باردیگر برای خرید تجهیزات و مواد و وسایل مورد نیاز در فرآیند های متنوع انتقال خون مصرف و هزینه می شود.

معاون فنی و تکنولوژی های جدید اداره کل انتقال خون مازندران ضمن بیان این که یکی دیگر از خدمات انتقال خون تامین پلاکت به روش پلاکت فرزیس است، اظهار داشت: تامین ست پلاکت فرزیس که قیمتی بیش از یک میلیون تومان دارد در حقیقت بر عهده بیمار است، اما اکنون این ست هم بصورت رایگان توسط سازمان انتقال خون تهیه می‎شود.

ارزش یک واحد خون

این مسئول با تأکید بر این که ارزش یک واحد خون و فرآورده های خونی چندین برابر تعرفه های تعیین شده است، اشاره کرد: آنچه در بیمارستان خصوصی شاید برجسته شود این است که این بیمارستان ها هزینه های حمل و نقل و آزمایشات بررسی سازگاری خون با بیمار ( کراس مچ ) را طبق تعرفه های مصوب باید دریافت نمایند.

در ادامه “علیرضا رستمیان” مسئول واحد هموویژلانس و نظارت بیمارستانی نیز با ذکر توضیحاتی در باب تعرفه مراکز درمانی خصوصی به ایسنا اظهار داشت: در بخش خصوصی نیز تعرفه مشخص جهت “کراس مچ” و انجام آزمایشات پیش از تزریق وجود دارد که اگر هزینه ها بیشتر دریافت شود و یا تخلفی صورت گیرد مرجع رسیدگی و نظارت به آن خدمت، دانشگاه علوم پزشکی است که موارد را بررسی خواهدنمود.

توزیع رایگان خون

رستمیان با تأکید بر این که سازمان انتقال خون بابت خون اهدایی به هر بیمارستان، هیچ رقمی دریافت نمی کند، اظهار داشت: هزینه های انتقال خون در بیمارستان ها کاملا بر عهده بیمه ها است که به بیمارستان پرداخت می شود و بیمارستان به خزانه پرداخت می کند و ریالی به ما پرداخت نمی شود.

وی با اشاره به این مطلب که در هر خدمت رایگان امکان هدر رفت منابع وجود دارد از نظر دیگری به تعرفه های دریافتی بیمارستان ها بابت خون تزریقی پرداخت و اشاره کرد: این مقدار هزینه کم نیز در مورد خون های ارسالی به بیمارستان ها تعرفه گذاری شده است در حقیقت به جهت این است که مانع درخواست بی رویه شود، در حقیقت این یک عاملی است که خود بیمارستان ها مراقب هدر رفت خون بوده و مصرف خون و فراورده های خونی را بهینه نمایند.

تجهیزاتی که تولید داخل ندارند

در تکمیل صحبت های این مقام مسئول بار دیگر یوسفیان، معاون فنی و تکنولوژی های جدید اداره کل انتقال خون مازندران، اضافه کرد: ارزشی که در تعرفه های مصوب برای هزینه های انتقال خون آورده شده اگر با هزینه های امروزی مقایسه شود در حقیقت چندین برابر کمتر بوده چون بخش بزرگی از هزینه های ما مربوط به اقلامی است که تولید داخلی ندارند و به جهت نیاز دائمی و مستمر، لازم است با این قیمت ارز تامین گردد و چاره ای نیست.

یوسفیان در ادامه به افزایش بخش های مراکز درمانی و تخت های تخصصی و فوق تخصصی، جراحی، همودیالیز و غیره که در نقاط مختلف استان اضافه شده نقبی زد و متذکر شد: این ارتقا نیازمند این است که سازمان انتقال خون نیز در سال آتی حداقل ۱۵ درصد رشد داشته باشد که این رشد نیازمند افزایش کیسه های خون، تجهیزات و وسایل و مواد مصرفی است که عمدتاً وارداتی بوده و در نهایت هزینه سازمان را می افزایند.

تقسیم بندی اهدا کنندگان خون

وی در پاسخ به پرسشی در خصوص کاهش ذخایر خونی پس از دوران کرونا در مازندران، ابتدا به بیان مقدمه ای پرداخت و اظهار داشت: سازمان انتقال خون ۳ دسته اهداء کننده دارد؛ نخست کسانی که بار اول مراجعه می کنند، دسته دیگر کسانی که بطور مستمر در یکسال اخیر حداقل دو مراجعه داشته اند و دسته آخر نیز کسانی هستند که دارای سابقه اهداء بوده اما در یکسال اخیر مراجعه نکرده اند. میانگین بار مراجعه همه این افراد بین ۱.۵ تا ۱.۷ بار مراجعه در سال است.

یوسفیان با اشاره به پایش انجام شده در رابطه با کاهش ذخایر خونی پس از کرونا، اظهار داشت: شیوع ویروس کرونا در کشور بطور رسمی از اسفند ۱۳۹۸آغاز شد. در این سال اداره کل انتقال خون مازندران ۱۱۰ هزار اهداکننده داشت که در سال ۱۴۰۰ این تعداد به ۹۹ هزار نفر رسید؛ یعنی ۱۱ هزار اهداکننده کمتر، در صورتیکه طی همه سنوات قبل، رشد خونگیری داشتیم. این یعنی از اهداکنندگان موجود خون بیشتری گرفتیم.

البته در تایید و بیان علت دیگر، رستمیان، مسئول واحد هموویژلانس و نظارت بیمارستانی و جانشین معاون فنی اداره کل انتقال خون مازندران با اشاره به این که قسمتی از کاهش مراجعات به کووید۱۹ مربوط بوده و بخش دیگر به شیوع چشم گیر آنفلوانزا در زمستان گذشته مرتبط می باشد، اظهار داشت: هرچند متناسب با کاهش شیوع کووید، اهداکنندگان رشد داشتند اما آن بخش‎های بیمارستانی که به کووید اختصاص یافته بود به حالت نرمال برگشت و به مجموعه درمانی اضافه شدند؛ ضمن این که در زمان شیوع کووید، جراحی در پایین ترین میزان خود انجام می‎گرفت و بیشتر مراجعات در اورژانس بود. حالا همگی به روال عادی برگشتند اما مراجعه‎کنندگان ما هنوز به روال سابق برنگشتند.

رستمیان یکی از دلیلهای کمبود ذخایر خون خصوصاً در ساری را وجود مراکز گوناگون نیازمند به خون در این شهرستان دانست و اظهار داشت: ۱۶ مرکز نیازمند خون در محدوده توزیع واحد پخش خون و فراورده های ساری ‏وجود دارد و این مقدار، «یک سوم» کل بیمارستان های فعال استان را شامل می شود؛ ضمن این که قسمتی از این نیاز مربوط به بخش‎های ‏تخصصی وفوق تخصصی بیمارستانی شامل جراحی قلب و انکولوژی است که بخش هایی ‏مشابه در استان ندارند. همه این نیازها از پایگاه ساری تامین می‎شوند و پایگاه انتقال خون ‏یک شهر به تنهایی نمی‎تواند جوابگوی این حجم از نیاز باشد.‏ که البته باتوجه به شبکه خون رسانی استانی با مشکل حادی در تامین خون مراکز درمانی مواجه نشدیم.

جمعیت شناور در مازندران

معاون فنی و تکنولوژی های جدید اداره کل انتقال خون مازندران، یکی دیگر از علل کاهش ذخایر خونی استان را به طول ۳۰۰ کیلومتری مازندران و جمعیت شناور زیاد آن نسبت داد و اضافه کرد: ما علاوه بر بیماران خود به این جمعیت شناور نیز خدمت ارائه می نماییم، ضمن این که حتی برخی خدمات مطلوب در مازندران سبب شده از استانها و کشورهای اطراف به مازندران مراجعه کنند.

یوسفیان با اعلان اینکه به زودی مراکز درمانی جدیدی همچون بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی رازی قائم شهر افتتاح می گردد و این به مفهوم افزایش خدمات سازمان انتقال خون خواهد بود، اظهار داشت: برمبنای فاکتورهای طب انتقال خون، به ازای هر تخت عادی ما باید ۳ واحد خون پیش‎بینی نماییم و به ازای هر تخت اورژانس و بخش های تخصصی و فوق تخصصی نظیر تخت های بخش جراحی قلب نیز به دو تا سه برابر این میزان پیش بینی خون نیازمندیم. اکنون ۸ مرکز جراحی قلب در استان داریم ضمن این که بیمارستان سوانح سوختگی شهید زارع ساری یک مرکز منطقه ای است و چندین بخش انکولوژی نیز داریم که همه این موارد، مرتبا بر نیازهای ما می افزاید.

کمبود امکانات سازمانی

وی دیگر دلیل کاهش ذخایر خون را، کمبود امکانات سازمان دانست و اشاره کرد: ۵۰ درصد مردم مازندران به طور متوسط در روستاها زندگی می‎کنند و ما فقط ۳ دستگاه اتوبوس خونگیری مستهلک در استان مازندران داریم.

معاون فنی و تکنولوژی های جدید اداره کل انتقال خون مازندران، اضافه کرد: طبق استانداردهای سازمان انتقال خون ایران، حداقل حد انتظار مراجعه مردم برای اهدای خون ۲۷ در هزار است. در پایش های انجام شده مراجعه مردم ۲۰ تا ۲۵ استان کشور زیر این رقم است در صورتیکه مراجعه مردم مازندران برای اهدای خون با شاخص بالای ۴۰ در هر هزار نفر در رتبه های اول و دوم کشور قرار دارد.

این مسئول اضافه کرد: با این میزان مراجعه، ما در سقف امکانات موجود حرکت می نماییم اما باز هم گرفتار کمبود ذخایر می شویم که برای افزایش این ظرفیت باید به سراغ مراجعه‎کنندگان بار اولی برویم.

افزایش اتوبوس خونگیری

دکتر یوسفیان با اشاره به این که استحصال منابع بار اولی نیازمند این است که ما با اتوبوس خونگیری به سراغشان برویم، اشاره کرد: پیگیر اضافه کردن اتوبوس های مجهز خونگیری به مجموعه سازمان بوسیله سازمان همیاری شهرداری ها هستیم، توافقاتی انجام شده که اگر اتوبوس در اختیار ما قرار گیرد حتی تجهیز اتوبوس را خود سازمان بر عهده خواهد گرفت.

منبع: فست فود باز